Seramik Uygulamaları
Seramik yapıştırıcıları çimento esaslı, dispersiyon reçine (akrilik) esaslı ve reaksiyon reçine (epoksi) esaslı olmak üzere üçe ayrılır.
Seramik Yapıştırıcısı Ne İşe Yarar?
Seramik yapıştırıcısı; seramik, fayans, doğal taş vb. kaplama malzemeleri ile uygulanacak yüzey arasında, yapısında bulunan bağlayıcılar sayesinde bir bağ kuvveti oluşturarak yapışmasını sağlar.
Seramik Yapıştırıcısı Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Seramik yapıştırıcısını seçerken dikkat edilmesi gereken noktaları 3 başlıkta toplayabiliriz.
- Uygulanacak seramik, granit, doğal taş vb. özellik ve boyutları,
- Uygulanacak zeminin yapısı,
- İç veya dış mekanda kullanım,
Bu noktalara dikkat edilmez ve seramik yapıştırıcısı çeşitleri arasından uygun olan seçilmezse olumsuz durumlar oluşabilir. Seramik yapıştırıcısı seçiminde ilgili ürünün teknik dokümanı mutlaka okunmalı ve yapılacak uygulamaya uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Seramik yapıştırıcıları Türkiye’de TS EN 12004 standartlarına göre sınıflandırılmaktadır.
Seramik yapıştırıcısı çeşitleri arasında C1 sınıfı ürünler çimento esaslı, standart seramik yapıştırıcıları olarak gruplandırılmıştır. C1 sınıfı ürünler sıklıkla iç mekânlarda, küçük ve orta ebatlı seramiklerde tercih edilmelidir.
C2 sınıfı ürünler ise çimento esaslı, yüksek performanslı seramik yapıştırıcıları olarak sınıflandırılmıştır. Dış mekânlarda yapılacak tüm uygulamalarda ve büyük ebatlı seramiklerin yapıştırılmasında C2 sınıfı ürünler tercih edilmelidir. Eğer ki uygulama yapılacak mekânda yüksek ısı değişimleri alttan ısıtmalı zeminler, zorlu hava koşulları (teraslar) veya su basıncı (havuzlar, su depoları) varsa ilave olarak enine şekil değiştirebilme kabiliyetine sahip seramik yapıştırıcıları tercih edilmelidir. Bu özellik TS EN 12004 standardına göre S1 ve S2 olarak belirtilmiştir. Bir ürünün hangi sınıfa ait olduğu bilgisi mutlaka ambalajının ön yüzünde bulunmaktadır.
Dispersiyon reçine (akrilik) esaslı seramik yapıştırıcıları, TS EN 12004 standardına göre D harfi ile simgelenmiş olup, pasta kıvamında kullanıma hazır ürünlerdir.
Reaksiyon reçine (epoksi) esaslı seramik yapıştırıcıları, TS EN 12004 standardına göre R harfi ile simgelenmiş olup, genelde 2 bileşenli ürünlerdir.
Seramik Yapıştırıcısı Nasıl Hazırlanır?
Çimento esaslı seramik yapıştırıcıları genel olarak 25 kg’lık ambalajlarda toz halinde satılır. Bu ürünü harç haline getirmek için toz halindeki ürüne ambalajı üzerinde yazan miktar kadar su ilave edilir. Sonrasında düşük devirli bir elektrikli harç mikseri ile karıştırılır ve karıştırılan harç 5 dakika kadar kovanın içinde dinlendirilir. İçerisindeki kimyasalların tam olarak işlevini sağlayabilmesi ve homojen bir kıvam elde etmek için dinlendirilen harç yeniden 1-2 dakika daha karıştırılır. Sonrasında harç kullanıma hazır hale gelir. Kovanın içindeki harç yaklaşık 4-5 saat kadar kullanılabilir. Eğer kovanın içerisindeki harçta kuruma gözlemleniyorsa, harç bir mala yardımı ile tekrar karıştırılmalıdır.
Dispersiyon reçine (akrilik) esaslı seramik yapıştırıcıları genel olarak beyaz renkte ve pasta kıvamında olup, 5 ve 25 kg’lık kovalarda satılır. Bu ürünler kullanıma hazır yapıda oldukları için doğrudan kullanılabilir. İçerisine ilave bir şey katılmasına gerek yoktur.
Reaksiyon reçine (epoksi) esaslı seramik yapıştırıcıları 2 bileşenli olup, kovalarda satılır. Bu iki bileşenin tamamının düşük devirli bir mikser ile homojen bir macun haline gelinceye kadar karıştırılması gerekmektedir. Karışımın içine üretici firma önermediyse kum, su vb. başka maddeler asla ilave edilmemelidir.
Seramik Yapıştırıcısı Nasıl Kullanılır?
Çimento esaslı seramik yapıştırıcılarında, hazırlanmış olan harcı duvara veya zemine uygularken seramik boyutuna uygun dişli çelik mala kullanılmalıdır. Harç, yüzeye uygulanıp kalınlığı dişli çelik mala ile ayarlanmalıdır. Malanın diş boyutu, döşenecek seramiğin boyutuna ve uygulama yapılacak yüzeyin düzgünlüğüne göre belirlenmelidir.
Dış mekânda yapılacak tüm döşemelerde ve iç mekânda yapılacak büyük ebatlı seramiklerin döşenmesinde hem uygulama yapılacak yüzeye, hem de seramiğin arkasına harç uygulanmalıdır. Bu “çift taraflı yapıştırma” olarak tanımlanır. Bununla birlikte iyi bir yapışma için, lastik çekiç yardımıyla kuvvet uygulanarak hava dışarı atılmalıdır. Açık renk seramik ve kaplamalarda yüzeyde iz oluşmaması için beyaz renkte lastik çekiç kullanılması önerilir.
Duvara veya zemine sürülen harcın kullanım süresi, eğer uygulanan ortamda ciddi bir hava akımı yoksa yaklaşık 15-20 dakikadır. Bu süre içinde seramik, arka yüzeyinin tamamına seramik yapıştırıcısı sürülerek yapıştırılmalıdır. Eğer bu süre aşıldıysa duvarda veya zemindeki harçta kuruma olabilir. Bu kuruma harçta ince bir film tabakası yapmış olacaktır ki bu da harcın seramiğin arkasına tam olarak yapışmasını engelleyecektir. O nedenle böyle bir durum varsa harç tekrar taraklanmalı, film tabakası yok edilmeli ve kaplama sonrasında yapıştırılmalıdır.
Seramiklerin döşenmesi tamamlandıktan ve seramik yapıştırıcısı tam olarak kuruduktan sonra derz uygulamasına geçilmelidir. Bu süre kış aylarında 2-3 günü bulabilmektedir. Seramik yapıştırıcısı tam olarak kurumadan yapılan derz işlemlerinde seramik yapıştırıcısının içinde kalan su derz boşluklarından çıkacağı için yapılan derzlerde harelenme dediğimiz renk farklılıkları veya beyaz derzlerde sararma görülmektedir. Bu tip problemlerle karşılaşılmaması için derz dolgu uygulamasına geçilmeden önce yeterli süre beklenilmesi önemlidir.
Dispersiyon reçine (akrilik) esaslı seramik yapıştırıcıları kullanıma hazır ve yapısı pasta kıvamında olduğu için kullanılmadan önce yayılmasını kolaylaştırmak için iyice karıştırılmalıdır. Ardından üçgen dişli ince tarakla yüzeye uygulanmalıdır. Bu ürünlerin genelde sadece duvar uygulamalarında kullanılması önerilir.
Reaksiyon reçine (epoksi) esaslı seramik yapıştırıcıları 15 °C’nin altındaki sıcaklıklarda yapılacak uygulamalarda, kayganlık ve uygulama kolaylığı getirmesi açısından 1 gün önceden sıcak bir yerde bekletilmelidir. Kovanın içindeki 2 bileşen karıştırılır ve yüzeye uygulanıp kalınlığı dişli çelik mala ile ayarlanır.
